W porównaniu z poprzednimi latami, kryteria oceny w Rankingu Samorządów poszerzyły się. W edycji 2018 brano pod uwagę około 50 wskaźników. Większość z nich pochodziła z publicznych źródeł informacji - takich jak dane ze sprawozdań budżetowych udostępnianych przez Ministerstwo Finansów (np. wartość wydatków na ochronę środowiska, na transport, czy kulturę) lub danych zbieranych przez Główny Urząd Statystyczny.

Ranking Samorządów "Rzeczpospolitej" sprawdza efektywność działań samorządów na rzecz trwałego rozwoju wspólnoty w podstawowych obszarach: trwałości ekonomicznej, trwałości środowiskowej, trwałości społecznej oraz w zakresie jakości zarządzania. Krótko mówiąc wyróżnione samorządy dbają o szeroko rozumiany, zrównoważony, trwały rozwój swoich małych ojczyzn i lokalnej wspólnoty, nie naruszając przy tym zasobów naturalnych regionu.

Recepta na sukces, w tym przypadku wysoka lokata w prestiżowym rankingu Rzeczpospolitej, wydaje się być prosta:

Trzeba reagować na wciąż zmieniające się oczekiwania mieszkańców - czytamy w raporcie - A to oznacza, że  samorząd  musi  działać  na  wielu frontach  począwszy  od  zwykle  dużych projektów  drogowych  czy  transportowych  poprzez  mieszkalnictwo,  ochronę środowiska,  jakość  edukacji  po  sprawy  związane  z  osobistym  rozwojem  mieszkańców w zakresie kultury czy rekreacji. Działalność  w  tak  wielu  obszarach  oznacza, że trzeba godzić różne, czasami sprzeczne ze sobą potrzeby rozmaitych grup   społecznych   i   odpowiedzialnie dzielić  to,  co  jest  w  lokalnym  budżecie.  Pomóc może w tym przemyślana strategia i  postawienie  sobie  wyraźnych,  jasnych celów, jakie efekty mają przynosić podejmowane działania.

Tegorocznym liderem rankingu w kategorii Miasta na Prawach Powiatu wygrała Zielona Góra, drugie miejsce zajął Rzeszów, a na trzecim znalazła się stolica Województwa warmińsko-mazurskiego Olsztyn.

Wśród 857 gmin miejskich i miejsko-wiejskich na pierwszym miejscu znalazła się Boguchwała z województwa podkarpackiego (lider zeszłorocznego rankingu), kolejne miejsca zajęły miasta zlokalizowane w województwie mazowieckim - Podkowa Leśna, Ożarów Mazowiecki i Grodzisk Mazowiecki. W tej kategorii ocenie podlegał również Pisz. Nasze miasto zajęło najniższą pozycję spośród gmin powiatu piskiego. Uplasowało się dopiero na 637 miejscu. Orzysz zajął 610 miejsce, Biała Piska 633, najwyżej znalazło się Ruciane-Nida zajmując 403 miejsce.