– Przy okazji chciałem nawiązać do wydarzeń sprzed kilkunastu miesięcy, kiedy nasz dzisiejszy gość dr Rafał Leśkiewicz przywiózł do Pisza czterech historyków, którzy opowiadali m.in. o aktach NKWD i NKGB dotyczących zwalczania polskiego i litewskiego podziemia niepodległościowego po wojnie, relacjach polsko – litewskich, a także o sowieckich i rosyjskich edycjach dokumentów oraz informatorów personalnych służb bezpieczeństwa ZSRR. Tamta preselekcja spotkała się ze sporym zainteresowaniem odbiorców, dlatego dziś mamy drugą odsłonę tego wydarzenia, związaną z historią naszych stosunków z Ukrainą – mówił na wstępie Waldemar Brenda, dyrektor Muzeum Ziemi Piskiej.

Tym razem dyrektor Biura Udostępniania i Archiwizacji Dokumentów IPN w Warszawie przyjechał na Mazury z kolejną, międzynarodową grupą historyków.

– Przed nami cztery wystąpienia – dwa polskie i dwa ukraińskie. Dr Swietłana Laskowska (Naczelnik Archiwum Bezpieczeństwa Ukrainy) scharakteryzuje kilka dokumentów, będących podstawą naszych wspólnych badań. Opisujemy w nich nieznane dotąd wątki, dotyczące przeszłości narodów ukraińskiego i polskiego. Z kolei dr Jerzy Bednarek z łódzkiego oddziału IPN scharakteryzuje osiem tomów publikacji, która jest efektem dwustronnej współpracy. Wysłuchamy również wykładu Jurija Szapowała, a na koniec Marcin Majewski opowie o projektach realizowanych wspólnie z naszymi ukraińskimi partnerami, o kolejnych planach wydawniczych oraz publikacjach, które chcemy wydać w najbliższych czasie. Owocem naszej 17- letniego partnerstwa, zapoczątkowanego przez Ministerstwo Spraw Wewnętrznych, jest osiem tomów wydanych w trzech językach. Nasza publikacja, dotycząca m.in. „Zbrodni Wołyńskiej ”i akcji „Wisła” przeszła szerokich echem, nawet w środowisku naukowców anglojęzycznych. O tym jak ważne jest to dzieło, niech świadczy fakt  jego niedawnej prezentacji na Uniwersytecie w Harvarda. Siła naszej grupy roboczej opiera się merytorycznej dyskusji. Nie jesteśmy politykami, ani nie zwracamy uwagi na dzisiejsze wydarzenia polityczne, w szczególności polsko – ukraińskie. Nieraz się spieramy, niekiedy mówimy różnych głosem, ale trzymamy się faktów historycznych – tłumaczy dr Rafał Leśkiewicz, dyrektor Biura Udostępniania i Archiwizacji Dokumentów IPN w Warszawie.